Ecologische successie

Naar aanleiding van de grondwerkzaamheden en aanpassingen in beheermethoden observeren we hoe 't Veeld evolueert door de jaren heen (successie). Successie is een fundamenteel concept dat de "ontwikkeling" van een ecosysteem beschrijft.

Ecologische successie is het geleidelijke, tijdgebonden proces waarbij de soorten gemeenschap in een bepaald gebied verandert totdat een stabiele climaxgemeenschap is bereikt, of totdat er een verstoring plaatsvindt.

Om het process te monitoren en onze observaties te categorizeren hebben we een aantal keuzes gemaakt en 't Veeld verdeeld in verschillende secties.

Basis keuze:

Toepassen van (diverse) natuurbeheer methodes.
Autonome successie (zonder invloed v.d. mens).

Natuurbeheer methodes:

De (her-) introductie van inheemse soorten
De (her-) introductie van inheemse soorten en exoten (zie: voedselbos)

Hieronder vind je een tijdlijn met verschillende observaties door de jaren heen.

Helicopterview

Autonome successie

1. Pioniersvegetatie en grasland

Herstel van nivellerend landschap

Helicopterview

't Veeld anno nu (Google maps) - Je kan switchen naar satellietbeelden en/of streetview.

't Veeld anno 2023 (Google maps)

't Veeld anno 2020 (Google maps)

't Veeld anno 2017 (Google maps)

Ons uitganspunt in 2017; een volledig aangereden hooiweide.

Autonome successie

Ecologische successie van een weiland is het proces waarbij de begroeiing spontaan verandert van een weiland naar ruigtekruiden en uiteindelijk naar een struweel en bos, omdat grassoorten worden vervangen door steeds grotere struiken en bomen die minder licht nodig hebben naarmate de vegetatie zich ontwikkelt. Dit proces is een natuurlijk fenomeen waarbij de gemeenschap van soorten in een gebied geleidelijk verandert, totdat een stabiele climaxvegetatie is bereikt.

De stadia van successie in een weiland

Pioniersvegetatie en grasland: Eerst zullen pioniersoorten verschijnen, zoals mossen en korstmossen, die de eerste bodem vormen. Vervolgens komen grassoorten die zich goed kunnen aanpassen aan open, zonovergoten omstandigheden.
Ruigtekruiden: Na verloop van tijd krijgen ruigtekruiden, zoals brandnetels, de kans om zich te vestigen en te groeien, wat de begroeiing verandert.
Struweel: Struiken zoals meidoorn, sleedoorn en vlier vestigen zich en vormen een dicht struweel.
Bos: Pioneerbomen die veel licht nodig hebben, zoals berk en wilg, schieten op. Naarmate ze groter worden, wordt de begroeiing dichter en verdwijnen de graslandsoorten en struiken door gebrek aan licht. Schaduwtolerante boomsoorten vestigen zich uiteindelijk, wat leidt tot de vorming van een bos.
Climaxgemeenschap: Het proces eindigt met een stabiele climaxgemeenschap, zoals een loofbos, dat niet meer van uitzicht verandert tenzij er een verstoring optreedt.

We kenmerken twee sproken:

A. Onbewerkt grond

B. Bewerkte grond

1. Pioniersvegetatie en grasland

2017 2018 was een record droogte jaar wat goed te zien is aan de uitdroging van de vegetatie in de zomer.

Doordat het weiland niet bemest is kleurde het in de lente volledig geel van de paardenbloemen!

De natuur zoekt de balans

2018: Gele zee van paardebloemen

2019: Overal ...

2020: Extreem veel Canadese fijnstraal

2. Ruigtekruiden

grote diversiteit 2023

We zijn inmiddels 6 jaar onderweg. Gemiddeld duurt een transitie van productie weidegrond om weer 'tot leven te komen' 5 tot 10 jaar is ons ooit eens verteld.

We zien bij ons dat er enorm veel meer stuctuur is ontstaan. En de verschillen tussen de verschillende onderdelen beginnen te vervagen en in elkaar over te vloeien.

Wat interessant is, is dat soms enorm grote verschillen kunnen zitten op een hele korte nabijheid van elkaar. Soms staan ergens blijvende planten en 1 meter verderop is het volledig kaal. Fascinerend!

3. Struweel

Opkomst Amerikaans vogelkers, vlier, etc. in 2024

We verwijderen exoten (Amerikaanse vogelkers)

4. Bos

Opkomst kleine eiken, berken, dennen, etc. sinds 2025

We zullen hier onderhoud dienen te doen conform bestemmingsplan.

5. Climaxgemeenschap

Dit is niet toegestaan conform bestemmingsplan.

Natuurbeheer

Sectoren (areas)

We kennen de volgende sectoren:

'De dam' - compensatie nivelering landschap met zand uit poel.
Kruidenpiramide
Landal-zijde (N)
Poel - Amfibieën poel en compensatie nivelering landschap.
Plas-dras - compensatie nivelering landschap.
Stekel-eiland - compensatie niverling landschap met zand uit poel.
Takkenwal
Voedselbos
Wansink-zijde (O)

In de circeldiagram een overzicht van aangeplante aantallen vegetatie in de verschillende sectoren in percentages.

De meeste vegetatie is aangeplant aan de landal-zijde.

In de circeldiagram eenoverzicht van de hoeveelheid verschillende soorten die we aangeplant hebben per sector in percentages.

Uiteraad is de grootste soortenrijkdom aangeplant in het voedselbos.

In de balkdiagram een overzicht van de aantallen aanplant per jaar.

Er zijn veel factoren die invloed hebben op de overlevingskansen van nieuwe aanplant en soms lijkt het zelf random of een plant overleeft.

Een aantal zaken om rekening mee te houden zijn:

Klimaat
Grondsoort
Seizoen van aanplant
Concurrentie
Excessen in het weer per jaar
Verzorging
etc.

Desalniettemin is het nuttig om inzicht te hebben in de slagings percentages van nieuwe aanplant per sector.

Bloemenzee

(1). De onberoerde grond komt opverschillde plekken helemaal los. De soortendiversheid neemt gelijdelijk toe. Op de foto een voorbeeld met veel distels. Op andere plekken lijkt het successieproces nog 'stil te staan'.

(2). De dam is deels ingezaaid met diverse soorten inheemse bloemenzaden. Op deze plekken in de dam een bloemenzee. Verder is de dam grotendeels overgenomen door de exoot Canadese fijnstraal...

Record droogte

Wederom een record droogtejaar in 2022, ditmaal zelfs droger dan 2018!

Canadese fijnstraal invasie

(1). We zien duidelijk dat de onberoerde grond meer textuur en biodiversiteit begint te krijgen.

(2). De Canadese fijnstraal lijkt de grond behoorlijk uitgeput te hebben en is dit jaar veel minder overheersend zodat andere vegetatie meer kans krijgt.

Er zijn geen bloemen gezaaid, toch hebben sommige soorten zich gevestigd en komen wederom op.

Twee verhaallijnen

Na aanleiding van de werkzaamheden ontstaan er twee verhaallijnen:

(1). Onberoerde grond

Hier zagen we weinig ontwikkeling, wederom veel paardenbloemen en zuring.

(2). Bewerkte grond "de dam"

"De dam" waar de afgegraven toplaag is opgebracht en vervolgens is afgewerkt met schrale/kleirijke grond uit de poel. We zagen in 2019 vooral dat de dam volledig begroeid werd met pioniersplanten.

Herstel van nivellerend landschap

Grondwerkzaamheden (deel 1)

Ten behoeve van de landbouw is het perceel in het verleden opgehoogd en geegaliseerd.

De toplaag bestaat uit 30-50 cm aangebrachte vruchtbare grond met daaronder de oorspronkelijke zandgrond kenmerkend voor uitlopers van voormalige gletsjers.

Voorheen was dit gebied drassig vandaar dat diverse wegen 'dijk' in hun naam hebben. 't Veeld ligt aan de Velddijk. Omdat de boer in het verleden regelmatig vast bleef zitten met de trekker is het perceel opgehoogd/geëgaliseerd.

Grondwerkzaamheden (deel 2)

Het perceel heeft van oorsprong ongeveer 2 meter hoogte verschil en een natuurlijke glooiing.

Het idee is om de afgegraven toplaag aan te brengen op plekken waar het oorspronkelijke talud is afgevlakt en tevens de natuurlijke glooiing terug te brengen in het landschap.

Een dergelijke verhoging zou potentieel ook kunnen dienen als keverbank en zodoende de voedselvoorziening voor weidevogels bevorderen is het idee.

Quickscan Flora en Fauna - 20190418_J&J_F&F_HOLTEN_v1.pdf

Quickscan Flora en Fauna

Page updated

Google Sites

Report abuse